Wat nu als…

Met tranen in mijn ogen kijk en luister ik naar een verhaal op tv van een stervende vrouw, wiens man en dochter naast haar bed zitten. Ze zijn helemaal ingepakt, bijna als maanmannetjes, met kappen over hun gezicht en met een plastic overall en handschoenen aan. Alles om er maar voor te zorgen dat ze niet besmet worden met het virus dat haar het leven kost …

Verschrikkelijke verhalen van mensen zoals u en ik, die afscheid moeten nemen van een dierbare.

Ook na het overlijden van iemand met corona moeten er de nodige maatregelen getroffen worden om het virus niet verder te verspreiden. ‘Maar wat nu als de overledene niet besmet is met het coronavirus?’, hoor ik u denken. Ook dan zijn er heel veel dingen anders als een paar weken geleden. We moeten er namelijk samen voor zorgen dat we dit virus onder controle krijgen en dat betekent heel veel voorzorgsmaatregelen.

Ik verwacht dat het niet lang meer zal duren voordat opbaringen thuis niet meer worden toegestaan. Overledenen zullen dan uitsluitend nog in een aula mogen worden opgebaard. Een afscheid thuis is vanwege besmettingsgevaar niet meer aan te raden.

In heel korte tijd zijn er heel veel dingen veranderd rond uitvaarten. Groepen groter dan 30 personen zijn niet langer toegestaan en we worden dringend verzocht om anderhalve meter afstand van elkaar te houden. Niet meer persoonlijk of schriftelijk condoleren, waarbij we handen schudden of een pen vasthouden die je voorganger ook net heeft vastgehouden. Niet meer met honderden mensen naar de kerk om met z’n allen te bidden en te gedenken. Niet meer naar begraafplaats of crematorium met een grote groep. Niet meer die arm om je heen voelen terwijl je daar op dat moment zo’n behoefte aan hebt.

Bijna dagelijks worden de maatregelen aangescherpt, wat natuurlijk ontzettend verdrietig is voor alle nabestaanden die het afscheid van hun dierbare niet zo kunnen vormgeven als ze graag zouden willen. Maar dit betekent ook dat we creatief moeten zijn en moeten bedenken hoe het anders kan. En dan blijkt dat er in dit digitale tijdperk gelukkig heel veel mogelijkheden zijn om er, zij het op een andere manier, toch bij te kunnen zijn. Door op afstand mee te kijken naar een plechtigheid via een live stream, door een condoleance of herinnering te plaatsen op een online gedenkplaats, door een ‘ouderwetse’ deelnemingskaart te sturen naar de nabestaanden, door een kaarsje op te steken op het moment van de plechtigheid. Het is mooi om te zien hoe snel we in deze coronatijd nieuwe ontwikkelingen omarmen en hoe snel ideeën gerealiseerd kunnen worden.

Deze week was er een afscheid in de tuin van Aula Scholtenhagen. De dagen ervoor hadden ze allemaal, in kleine groepjes, al regelmatig hun dierbare bezocht in de aula en in alle rust afscheid genomen. Nu stonden ze in de open lucht, keurig op de vereiste afstand tot elkaar, met de overledenen in hun midden. Haar favoriete muziek werd gedraaid en iedereen die dat wilde kon nog een laatste woord spreken.

Een uitvaart in coronatijd, anders, maar vol liefde en vanuit het hart.